Во текстот што го рецензираме, авторот презел задача да биде заштитник на вицепремиерот Бујар Османи, бранејќи секој дел од неговата личност. Можеме да кажеме дека Османи се третира како незаштитено дете, при што одеднаш се појавува големиот спасител (порталот) за да му ја подаде раката на милоста, велејќи: Не грижи се, сега јас сум овде. Текстот не претставува вистински новинарски прилог, туку е напис од автор – навивач на Османи.
Линк до оригиналниот напис: Документите зборуваат поинаку од обвинувањата на СЈО кон Бујар Османи, дали е ова политички „линч„!?
Датум и време на објавување: 11.10.2018
Датум на рецензија: 24.10.2018
Рецензент: Агрон Врангала
Мешање на редакцијата во толкувањето на фактите
Јавноста може да забележи дека има директно мешање во толкувањето на фактите од страна на редакцијата. Меѓутоа, тоа требало да го направат извори кои требало да ги консултира редакцијата. Читајќи го текстот, јасно може да видите дека во него нема релевантен извор кој што би го оправдал она што се наведува таму. Напротив, уредништвото врши експертиза на непроверени факти и на крај излегува со некои заклучоци кои што одат во корист на невиноста на г-дин. Османи во врска со тоа за кое што го сомничи Специјалното обвинителство.
Новинарите не треба да напишат нарачани текстови
Има силни индикации дека овој текст е нарачан од страна на групи на интерес. Покрај фактот дека се гледа дека текстот е пристрасен, нивото на прекршување на Кодексот на новинарите оди едно скалило погоре, т.е. се игнорираат изворите и се брани невиноста на Бујар Османи. На пример, ако текстот би бил нарачан (платен), но професионално напишан, тогаш тоа би било пола зло, бидејќи авторот би можел да се потпира на изворите што ги цитирал, кои што„случајно” биле во корист на обвинетиот. Еве како изгледа еден параграф од текстот:
„Како што може да се заклучи од документот, фирмата која добила тендер од страна на Министерството за здравство, во времето кога Бујар Османи бил министер, е компанијата со најевтина понуда, која што е оценувана од соодветната независна комисија, која била водена од експерти од областа и тие ја направиле проценката, а не Бујар Османи“.
Доколку, да речеме, би се користел некој релевантен извор, кој би го кажал истото што е кажано во тексот, тогаш од техничка гледна точка, веста би била коректна. Единствената забелешка која што би можела да се даде во тој случај би била намерата, текстот да биде пристрасен. Во 13-тата точка од Етичкиот кодекс на новинарите, меѓу другото се вели:
„Мора да биде јасно разграничено што се факти и информации, а што коментар, претпоставка или став на авторот за да се одбегне дезинформирање и манипулирање со публиката.„
Фактите треба да се разграничат од личните ставови
Значи во овој текст, нема некое разграничување помеѓу фактите и ставовите на авторот. Ова е уште поизразено во следниот пасус каде што се вели:
„Новинската агенција Журнал, за да дојде до вистината и да разбере што навистина се случило во времето кога Бујар Османи бил министер за здравство, успеа да обезбеди официјален документ со кој сите наводи за малверзација се отфрлуваат како неосновани, бидејќи врз основа на објавениот тендер била избрана најдобрата и најевтината понуда”.
Овде имаме заклучок од страна на медиумот, кој што презел задача да ги отфрли „шпекулациите” и да докаже дека именуваното лице е невино. Медиумот се става во улога на обвинител и на судија. Меѓутоа, медиумите не постојат за да ги поддржат или отфрлат обвинувањата кои што се покренати од страна на судството, туку да кажат, доколку има потреба и да објаснат, што значат тие обвинувања.
Заклучок
Важно е да се разбере дека кога се пишуваат вести, тие треба да содржат некои веќе познати стандарди, како што се: користење на извори, проверка на факти, разграничување на личните ставови, објективност прикажана во текстот. Колку повеќе напори се вложуваат за прекршување на овие принципи, толку е поголема веројатноста да се изгуби кредибилитетот и довербата на публиката што ве следи.