Новинската фотографија е посебна област во журналистиката. Таа, покрај пренесување на информацијата, треба да прикаже целосната слика на стварноста. Проблемот со новинската фотографија е во тоа што сѐ почесто нејзината единствена функција е да го пополни просторот, празнината во текстот или помеѓу два текста.

Пишува: Александар Писарев

Кога би ги анализирале рецензиите објавени на нашиот сајт, во делот кој се однесува на фотографијата, најчеста оценка е: „ни манипулира ни информира – ставена е само како илустрација“. Некои фотографии се толку стереотипни, толку многу пати и толку долго употребувани за илустрирање на написите, што читателите веќе навикнале на нив и воопшто не ги забележуваат. Тоа е дијаметрално спротивно на улогата на новинската фотографија.

Оваа лекција е посветена на унапредување на стандардите во фото журнализмот и улогата на фотографијата како составен дел на вест, информација, извештај и фотографија како вест, без оглед  дали се работи за печатените медиуми или веб портали.

Една слика-илјада зборови, но дали секој пат сме во состојба тие зборови да ги препознаеме и прочитаме од соодветна фотографија? Дали медиумите знаат со фотографијата да ни ја пренесат пораката не само од илјада, туку од повеќе илјади зборови?

Новинската фотографија е посебна област во журналистиката. Таа, покрај пренесување на информацијата, треба да прикаже целосната слика на стварноста. Проблемот со новинската фотографија е во тоа што сѐ почесто нејзината единствена функција е да го пополни просторот, празнината во текстот или помеѓу два текста. Има доста причини за тоа, а едната е што во повеќето медиуми не постои уредник на фотографија, туку таа функција ја врши некаков диспечер, веб дизјанер, компјутерџија, кој се занимава и со сите други работи и на кого новинската фотографија му е нешто многу далечно и туѓо.

Мајка со дете во кошница на пазар во Хонг Конг, 1946 година, додека во Кина беснееше граѓнската војна и Хонг Конг беше само една сиромашна карпа со стотици илјади бегалци. Денес Хонг Конг е најбогат на светот со највисок бруто домашен производ по жител. Фото: Хеда Морисон, една од најдобрите жени фотографи на своето време. Фотографијата е реставрирана од Ралф Репо, 2009 година.

Фотографијата не смее да биде само илустрација за текст, туку силен авторски израз, тоа е приказна низ слики и пренесување на вистината. Затоа, фотографијата мора да биде точна. Таа претставува сведоштво и документ. Таа е силен и ефикасен начин да се поттикне подобро разбирање на светот во кој живееме. Фотографијата во медиумот е „прозорец кон светот“ и треба да овозможи што поголем број на луѓе да ги видат фотографиите за настаните кои можат да го привлечат нивното внимание. Таа бележи одредена ситуација, одреден миг, настан. Фото веста „Жена во црвен фустан која полицаец во Истанбул ја прска со солзавец“, стана симбол на отпорот во овој град.

Фото вест, блиц вест, „Flash News“

Фотожурнализмот или фотографија во вест и информација, како и самата фотографија како вест воопшто се не посебен дел на новинарството. Фотографијата во медиумите во последно време доби жанровска поделба на блиц вести–фото вести и „вести воопшто“. И во нашите медиуми сѐ почесто наидуваме на блиц вести (порано оваа категорија најчесто се нарекуваше „Flash News“). Во светските и во регионалните медиуми на ваков жанр му се посветува исклучително внимание (и обука на младите новинари и фоторепортери). Затоа, паралелно со оваа лекција би им препорачал на младите колеги да отворат и архивата на World Press Photo, зашто на развојот на новинската фотографија како вест големо влијание последните години има овој престижен холандски конкурс за новинска фотографија, кој посебно внимание посветува на „Spot News“, што кај нас би се превело како фото-вест.

Доколку би сакале да ја дефинираме оваа категорија, треба да кажеме дека е тоа фотографија со која е забележан некој настан кој не е предвидлив, или, иако однапред се знаело за него, не можел да се предвиди неговиот исход. Тука спаѓаат несреќи, пожари, грабежи, поплави, тепачки…

На лице место во вистински момент: Фотографија од фауна – жанр кој речиси и да не се негува во Македонија. Хериер во лет (circus assimillis). Фото: Дејвид Џенкинс, јануари 2014

Фотографијата секогаш треба да биде тесно врзана за темата  која се обработува, односно за настанот кој веста го опишува. Значи вест, информација без фотографија делува како настанот да не се случил. Колку е ова важно најдобро илустрира протестот на францускиот  весник Либерасион, кој во знак на поддршка на фотографите и фоторепортерите, кои, пак, во својата работа се изложени на големи ризици, објави еден број на весникот без фотографии.

„Тоа беше визуелен шок, првпат во историјата  Либерасион излезе без ниедна фотографија со празни рамки. Весникот излгедаше како без звук, како без таа мала интерна музика која го следи погледот на читателот“, напиша тогаш  Бригите Олиер новинарка на Либерасион.

 

Кога фотографијата може  да го вознемири читателот

Фотографијата во весникот влијае на најдлабоките чувства на читателот и на неговиот ментален процес, на неговото размислување за настанот, влијае на неговиот став за одреден настан и на неговиот поглед  врз животот. Фотографијата во медиумите  ја менува визијата на светот, на читателите им ги отвора очите пред она во што во стварноста мижат.

Луѓето сакаат фотографии, ги паметат, тие им се разбирливи и веруваат во она што го гледаат. Затоа, фотографијата треба да биде информативна и интересна и кај оној што ја гледа да разбуди некакви чувства кои обичен текст, без фотографија, не би ги разбудил. Фотографијата треба да привлече внимание и да го задржи интересот на читателот. Тој миг има и своевидна комуниколошка вредност. Од друга страна, пак, фотографијата е и поглед на одредена ситуација низ окото (објективот) на фоторепортерот и уредникот кој таа фотографија  ја вклопил на начин кој според него ќе влијае на читателите.

Бевме сведоци кога на насловните страници на домашниот и на странскиот печат беше објавена фотографија на Гадафи, „Крај не еден диктатор“. Сликата не беше убава за око, драматачна е и последна фотографија на живиот Гадафи. Утредента се појавија и фотографиите на мртов Гадафи. Со оглед на тоа што објавените фотографии ги вознемирија  дел од читателите, треба да објасниме дека, на пример, не е исто да се објави слика на мртов диктатор, и слика од стравична сообраќајка на некој наш сограѓанин кој смртно настрадал во таа несреќа. Фотографијата на Гадафи е документ, идентична е како вест и за многу години некој ќе ја побара. Таа, (освен можеби кај малкумина кои работеле во Либија, па можеби имале средба и лично со Гадафи) не предизвикува посебни емоции, можеби единствено олеснување поради правдата која го стигнала од еден напатен народ илјадници километри далеку од нас. За разлика од оваа, која сигурно ќе нѐ вознемири.

Една од безбројните фотографии од светските боишта: Американски војник клекнува пред опремата на свој соборец, евакуиран по тешки здобиени повреди во акција; Виетнам, во близина на границата со Камбоџа, 4 јули 1966 година. Фото: UPI – United Press International. Објавено од: manhai

Сериозен медиум, добар уредник на фотографија или фоторепортерот, секогаш ќе се трудат фотографиите објавени во нивниот медиум да бидат точни и прецизно позиционирани во однос на текстот, со легенда и потпис на авторот. Еве еден лош пример: медиумот објавува опширен текст за нашиот колега Зоран Божиновски и  ја дава целата приказна заедно со податокот за собрани 10.000 потписи за неговото ослободување од обвинението и подршката што ја има од ЗНМ и УНС. Текстот е илустриран со голема фотографија на Насер Селмани, без легенда и без потпис. Читателите не мора да го познаваат ни Селамни, ни Божиновски, но од вака конципиран текст и фотографија добиваат впечаток дека на фотографијата е Божиновски, што не е точно – на фотографијата е друг човек.

Друг пример: …„Ограбена е експозитура на „Шпаркасе во населбата Ѓорече Петров“…, еве како оваа вест ја илустрирале некои наши медиуми овде, овде и овде. На првата  фотографијата се двајца полицајци свртени со грб. Дали тие ја ограбиле ? Зошто да не, ни полицајците не се совршени. На втората ги гледаме (и можеме да ги идентификуваме) две лица со пиштоли. Дали фоторепортерот успеал да ги сними за време на грабежот? Третата фотографија експлицитно го прикажува „напаѓачот“, значи медиумот „знае“ кој ја ограбил банката. Од овие фотографии се добива впечаток како Ѓорче Петров да е на друг континент, па фотографот не можел да стигне до „Шпаркасе“ и да направи автентична фотографија.

Функцијата на фоторепортерот нее да пишува вести, туку да ги забележува со камера. Луѓето се најважниот дел на секоја новинска фотографија.  Луѓето се клучни за новнската фотографија. Фотографот низ објективот мора да ја долови атмосферата, да ѝ даде динамика. Ако на фотографија нема луѓе, таа е мртва и личи на макета.

Лајф магазин – една од најдобрите школи на фотоновинарство во светот. Издание од 28 октомври 1966 година – фотографија од боиштата во Виетнам. Објавено од: manhai

Неетички фотографрии

Со дигиталната фотографија и мобилната телефонија преносот на слика станува сé побрз, а фоторепортерите доаѓаат во искушение да „ловат“ моменти кои се визуелно привлечни, но често крајно неетикни (на пример, откопчан шлиц на премиерот). Со тоа и новинската фотографија се таблоидизира, а се руши и кредибилитетот на фоторепортерите. Ова подразбира дека и фоторепортерите и медиумите мора да почитуваат некакви етички принципи. Од  друга страна, се наметнува и прашањето дали тоа што го гледаме на сликата е вистина или во време на модерна компјутерска технологија и фотошоп можеби некој намерно го поместил патентот на шлицот од панталоните на премиерот. Во тој случај, она што е претставено на фотографијата е лага. Фотоновинарството и фоторепортерите, мора да имаат силна етика и да направат сé она што е објавено да биде исправно, инаку медиумите стануваат таблоиди каде никој ништо не верува, туку се чита само од забава.

Во редовните вести и информации спаѓаат конференции, посети и средби на важни личности и тие фотографии имат одредена доза на планирање, тоа се тематски фотографии  кои можат однапред да се планираат, како и портрети.

Приватноста е сива зона за фоторепортерите

Каде може, а каде не може да се снима? Каде  завршува правото на јавност да знае, а каде почнува правото на поединецот на приватност? Ова е тешко да се разграничи, но постојат некои генерални консензуси дека ако лицето се наоѓа во  приватноста на својот дом семејство или канцеларија, тогаш е, надвор од дометот на фотографскиот апарат, освен ако фоторепортерот не е повикан да влезе (примери на различни ситуации).

На пат: моторџија со своето куче чивава. Фото: Сузан Хол Фрејзиер, декември 2011, снимено преку прозорец од автомобил

Граѓанско (Фото) новинарство

Новите медиуми сменија многу работи во светот на новинарството и на новинската фотографија. Пред сé, информациите се достапни до блогерите и до граѓаните. Земете пример кога се во прашање големите природни катастрофи, немири, протести, несреќи… кој е прв на лице место ? „Обичните граѓани“. Со самиот тој факт тие се во ситуација први да известат за одреден настан. Така, со развојот на интернетот имаме нова форма на таканаречено „граѓанско новинарство и фоторепортерство,“ кои се однесуваат на активната улога на граѓаните во процесот на известување, анализрање и ширење  на вестите. Во такви ситуации фотоинформациите ги прават граѓаните, ги дистрибуираат преку мобилните телефони или интернет. Важноста на граѓанското новинарсство и фоторепортерство низ социјалните мрежи Твитер и Фејсбук се средства преку кои информациите и фотографиите можат да се испраќаат побргу и поефикасно отколку што тоа е случај кај традиционалното новинарство. Меѓутоа, тука медиумите се крајно некоректни кога се во прашање авторските права. Злоупотребата на авторското дело е најчеста во печатените медиуми, но и кај порталите. Многу дневни весници, списанија и портали често користат илустрации за своите текстови, објавуваат фотографии и „забораваат“ да наведат од каде се преземени.

Граѓанска фотографија од лице место: смрт на улица, Сан Франциско, 26 април, 2007 година. Фото: Global X

Во принцип, доколку немате одобрување од авторот за користење на фотографијата, авторското дело не би смееле да го користите. Зошто тоа го правите, кога едноставно можете да го потпишете авторот, или да преземете фотографија од слободните сервиси за фотографии на инетрнет? Секако дека треба да наведете од каде сликата е преземена. Ал Џезира за првите извештаи од „арапската пролет“ во 2011 година направи колосален чекор со тоа што објави он-лајн инфомрации и фотографии кои им беа достапни на сите. Но, кога се користат, обавезно треба да се наведе автор, наслов, изворна адреса и линк.

Да заклучиме: во фотоновинарстово постојат многу препреки кои се јавуваат секој ден во изградување на оваа професија, но, кога ќе отворите весник или списание и ќе ја видите фотографијата со своето име под неа ќе ја почувствувате топлината на оваа професија.

Оваа новинарска лекција е изработена во рамките на Проектот на УСАИД за зајакнување на медиумите во Македонија – Компонента Сервис за проверка на факти од медиумите, имплементирана од Метаморфозис. Новинарската лекција e овозможенa сo поддршка на Американската агенција за меѓународен развој (УСАИД). Содржината на новинарската лекција е одговорност на авторот и не ги одразува ставовите на Метаморфозис, УСАИД или Владата на САД. За повеќе информации за работата на УСАИД во Македонија, ве молиме посетете ги веб-страницата (http://macedonia.usaid.gov) и Фејсбук-страницата на УСАИД (www.facebook.com/USAIDMacedonia).

Овој едукативен напис е првобитно објавен од Сервисот за проверка на факти од медиумите и КриТинк го реобјавува во функција на информирање на јавноста за теми поврзани со медиумската писменост и критичкото мислење.

Подготвено од тимот на „Глобал војсис“,

објавено на Викито на „Глобал војсис“ под лиценцата ГНУ ФДЛ.

Лажирање содржини на интернет е можно, а во некои случаи и лесно. Исто така, може да биде тешко да се пронајдат оригиналните извори на содржини објавени на интернет. Ако вашите извори се од интернет, важно е да се обидеме да потврдиме дека содржините генерирани од корисници што ги користите при известување се автентични, оргинални и од доверлив извор.

Верификувањето содржини генерирани од корисниците на интернет не е егзактна наука и овој водич нема амбиција да понуди дефинитивна листа на техники на верификување. Ако знаете за други, користете ги и споделете ги со заедницата.

Бидете скептични

Мора да пристапуваме кон содржините генерирани од корисниците со скептицизам. Мора да се прашаме: како знаеме дека ова е точно? Добар прв чекор е да имаме извори на информации на кои им веруваме, но, сепак, мора да ја преиспитаме самата информација, сликите и видеозаписите од луѓе на кои им веруваме, бидејќи и тие може да направат грешки одвреме-навреме. Најнакрај, ако се покаже дека содржините се лажни, тогаш авторите и уредниците на објавените написи ќе ја понесат вината, а не цитираните извори.

Проверете го изворот

Мора да потврдиме кој е оригиналниот извор на содржината и да определиме дали може да му се верува.

Најдете го оригиналниот извор

Ова може да значи дека мора да копате по ретвитовите и реобјавувањата на одредена содржина за да откриете кој прв ја објавил. Не потпирајте се на фотографии од твитови или од рачни ретвитувања (RT), кои може лесно да се фалсификуваат. Неопходно е да го најдете оригиналниот твит – било да е уште достапен на интернет или кеширан – од оригиналниот извор. (Секој твит има посебна, уникатна веб-адреса што го идентификува.)

Истражете ја интернет-историјата на изворот

Прочитајте ги јавните профили и публикации на изворот. Дали профилите се верификувани од „Твитер“ или од „Фејсбук“? Имајте ги предвид прашањата поврзани со конзистентност, како, на пример:

• Каде изворот вели дека се наоѓа? Дали вчера твитнал за предолго чекање пред каса во супермаркет во Буенос Аирес, а денеска објавил, наводно, сопствена фотографија од железничка несреќа во Русија?
• Колку долго се активни корисничките профили? Дали се креирани неодамна?
• Дали содржините на профилот се со конзистентен квалитет? Дали се работи за човек? Внимавајте на однесување налик на бот (софтвер), како автоматско објавување според распоред или некохерентни одговори.
• Кого сè следат? Кој нив ги следи?

Побарајте дискусии на интернет за изворот од кои може да дознаете дали нему или нејзе може да се верува.

Контактирајте го изворот

Не воздржувајте се да се обратите директно на изворите, да откриете повеќе информации за нив или да потврдите дали тие се авторот на содржината. Запомнете, бидете скептични, но љубезни.

Проверете дали содржината е оригинална и автентична

Пред да искористиме дел од содржини создадени од корисници на интернет, мора да се осигуриме дека не се работи за лажна или содржина која на некој начин е изманипулирана. Ова може да се однесува и на дел од содржини кои се вистински, но ставени во погрешен контекст.

Проверете ги фактите

Било да се во пишана или изговорена форма, проверете ги фактите од изјавите. Ако кој било дел од содржината е сомнителен, не користете го додека не го потврдите.

Дали содржината е оригинална?

Треба да верификуваме дали одредена содржина, како слика или видеоснимка, биле претходно објавени некаде.

Обратно пребарување слики

Веб-страници како TinEye, Google Images и SauceNAO ви дозволуваат да ја пребарувате мрежата за разни копии на иста слика. Тоа се прави едноставно, преку ставање на сликата на нивната главна страница, внесување на веб-адреса, или со качување на сликата за да се најде сликата. Онаа слика што има најголема резолуција е најверојатно оригиналната, но ако при пребарувањето се појавуваат повеќе слики со висока резолуција, тогаш е потребна дополнителна детективска работа за да се определи која е оригиналната.

Кликнете на иконата со фотоапарат за обратно пребарување слики

Корисниците на разгледувачот „Гугл хром“ (Chrome) имаат пристап до ваква опција во менито кое се добива со десен клик на сликата (Search Google for this image).

За видеоснимки, може да се обидете со обратно пребарување слики на сликичката што го претставува видеото (анг. thumbnail) за да се види дали и каде се појавила претходно.

Пребарување на делови од текст

Ако содржината е базирана на текст, одберете по една или две карактеристични реченици и видете дали се појавуваат како резултат на пребарување со „Гугл“.

Пребарување според клучни зборови

За видеоснимка, направете пребарување со користење на зборовите кои се однесуваат на него и се поставени како клучни на веб-страницата каде што е објавено (на пример „Јутјуб“) и филтрирајте ги резултатите според датум. Можеби ќе откриете дека истиот видеозапис бил објавен пред копијата со која работите.

Прашајте ја заедницата (анг. crowdsource)

Прашајте ги вашите контакти, на пример, колегите од редакцијата или организацијата, или релевантната заедница експерти, активисти, новинари или блогери, дали ја имаат оваа содржина претходно или дали може да ве насочат во насока на некој што може да помогне.

Дали содржината е автентична?

Треба да провериме дали содржината, како слика или видеозапис, била на некој начин манипулирана, изменета или е неточно опишана.

Пребарајте слики со „Гугл“

Слика која е обработена во „фотошоп“ нема да се појави во обратното пребарување слики, па затоа мора да бидеме покреативни. Искористете го делот на „Гугл“ за пребарување слики (images.google.com) за да пребарате специфични предмети, елементи или личности кои се појавуваат на сликата. Проверете ги сликите што прикажуваат нешта кои се совпаѓаат со оние на сликата што ја испитувате.

Потврдете го датумот

Датум на качување на интернет

Проверте дали датумот на качување на интернет (анг. upload date) одговара на настанот за кој се раскажува во содржината. Забележете дека датумите со кои „Јутјуб“ ги обележува своите видеозаписи (анг. timestamp) се според Пацифичко стандардно време (PST), кое за девет часа се разликува од временската зона во која лежи Македонија. Овој датум, час и минута се однесува на времето на почеток на качувањето на видеозаписот, така што може да изгледа дека некои видеоснимки се качени пред да се случи даден настан.

Проверете ги временските услови

Ако фотографија, видеозапис или опис наводно укажува дека на одредена локација во одреден момент било врнежливо или сончево, проверете ги овие факти. Ова е добар начин да се открие измама ако стара содржина погрешно се претставува дека се однесува на тековни настани.

Проверете ги метаподатоците

Ако ги имате фотографиите во нивната оригинална форма, може да ги проверите метаподатоците за да го утврдите датумот на снимање преку сервиси каков што е findexif.com. Некои веб-страници на социјални медиуми ги бришат или менуваат метаподатоците од сликите во моментот на качување.

Потврдете ја локацијата

Проверете ја облеката

Ако фотографија, видеоснимка или описот на облеката изгледа чудно за дадената област и годишно време, проверете уште еднаш.

Проверете дали има видливи знаменитости

Ако фотографијата, видеозаписот или описот вклучуваат архитектонски или природни знаменитости, испитајте дали се совпаѓаат со дадената локација на содржината. На пример, ако за видеозаписот се вели дека се однесува на Мексико и во заднината има статуа на Исус Христос, потврдете дека тоа е навистина мексиканската статуа „Кристо Реи“, а не бразилскиот „Кристо Редентор“, колумбискиот „Кристо Реи“, боливискиот „Кристо де ла Конкордиа“ или португалскиот „Кристо Реи“.

Една алатка која може да ви помогне да потврдите пејсажи и локации кои се појавуваат во содржини генерирани од корисници е „гугл мепс“ со опцијата „стрит вју“ (анг. Google Maps street view option).

Знаци или текст

Ако на фотографијата или во видеозаписот се појавуваат знаци или текст, анализирајте ги за да видите дали одговараат на дадената локација.

Присуство на сленг или дијалект карактеристичен за место

Осигурајте се дали дијалогот што може да се чуе одговара на дадената локација на видеоснимката или другата содржина.

Искористете ја мудроста на толпата (анг. crowdsource)

Прашајте ги членовите на вашата заедница за да потврдите дали датумот или локацијата се точни, односно да ви посочат кој сè може да ви помогне.

Контактирајте го изворот

Повторно, не плашете се да се обратите на изворот за да дознаете повеќе за случајот.

Вклучете го процесот на верификација во вашата новинарска сторија

Кога се работи за социјалните медиуми, важно е да сме отворени кон читателите за и тие да видат поради што имаме доверба во дадена содржина од интернет. Обидете се да ги вклучите деталите за тоа како ја имате верификувано заедно со остатокот од вашето известување.

Листа за проверка

Пред да вклучите содржина генерирана од корисниците во вашата сторија, осигурете се дека сте го завршиле следното:

• Дали го проверивте изворот?
• Дали потврдивте дека содржината е оригинална и автентична?
• Дали го потврдивте датумот/времето на содржината?
• Дали ја потврдивте локацијата на содржината (ако е применливо)?

Студии на случај и ресурси (на англиски)

• Нови докази за лажната приказна за Амина „геј девојка од Дамаск“. Запис за тоа како користењето на техники верификација поттикнува сомнеж за автентичноста на блогот „Геј девојка од Дамаск“, за кого подоцна беше откриено дека е дело на маж, Американец кој живее во Единбург.
• Лекции од лажната уредничка колумна на „Њујорк тајмс“ за „Викиликс“. Запис за тоа како корисниците на социјални медиуми и новинарите ги деконструираа методите кои „Викиликс“ ги користеше да промовира лажна колумна во која „Њујорк тајмс“ наводно искажува поддршка за оваа организација.
• Израелско оружје во Либија? Како Анди Карвин и неговите следбеници на „Твитер“ разоткрија несмасно новинарство, во врска со тврдења дека израелско оружје било користено во Либија.
• Серијата за граѓански видеоблогови од „Витнес“: Совети како да се верификува граѓански видеозапис.
• Прегледувач на податоци за „Јутјуб“: Алатка од „Амнести интернешнал“ која вади корисни податоци од видеоснимки на „Јутјуб“.
• Водич за евалуирање граѓански видеа: Стрес-тест од „Амнести интернешнал“.
• Најдобри практики за верификување на социјални медиуми: Преглед на совети и трикчиња од водечките медиумски организации за верификување на содржини од социјалните медиуми.
• Прирачник за верификација: Водич за верификување содржини од социјални медиуми во итни ситуации.
• Кога добрите луѓе споделуваат лоши работи: Основи на верификација на социјални медиуми. Подолг извадок од извештајот „Трендови во редакцијата 2014“.
• Журнализам и Журнализам од Фондацијата „Санлајт“: Ресурси кои овозможуваат пребарување текст наспроти база на податоци на известувања за медиуми.
• Вејбек-машината: Хронолошка архива на снимки на екран од веб-страници. (Видете и: Како да пронајдете вести кои „исчезнале“ од интернет?)

Оваа новинарска лекција е пренесена во рамките на Проектот на УСАИД за зајакнување на медиумите во Македонија – Компонента Сервис за проверка на факти од медиумите, имплементирана од Метаморфозис. Новинарската лекција e овозможенa сo поддршка на Американската агенција за меѓународен развој (УСАИД). Содржината на новинарската лекција е одговорност на авторот и не ги одразува ставовите на Метаморфозис, УСАИД или Владата на САД. За повеќе информации за работата на УСАИД во Македонија, ве молиме посетете ги веб-страницата (http://macedonia.usaid.gov) и Фејсбук-страницата на УСАИД (www.facebook.com/USAIDMacedonia).

Овој едукативен напис е првобитно објавен од Сервисот за проверка на факти од медиумите и КриТинк го реобјавува во функција на информирање на јавноста за теми поврзани со медиумската писменост и критичкото мислење.